Zaltbommel is een vestingstad en gemeente in de Bommelerwaard in de Nederlandse provincie Gelderland. De naam betekent zoute boomgaard. Het zout slaat op de invloed van het zeewater, dat hier voor de afsluitingen van de Waal te bemerken was. Oorspronkelijk heette de stad Bommel, en tot heden wordt de stad door de bewoners zo genoemd. De gemeente telt 26.431 inwoners (per 1 januari 2010) en heeft een oppervlakte van 89,74 km2 (waarvan 2,34 km2 water). De stad zelf telt 11.713 inwoners (per 1 januari 2010). Zaltbommel ligt net ten zuiden van de Waal. Veel mensen kennen de naam Zaltbommel van de filemeldingen: de Waalbrug bij Zaltbommel (Rijksweg 2) voerde altijd de file-top-10 aan, totdat in de jaren '90 een geheel nieuwe brug geopend is, de Martinus Nijhoffbrug. Zaltbommel beschikt over een spoorwegstation (Station Zaltbommel), en is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden. Overige kernen Aalst, Bern, Brakel, Bruchem, Delwijnen, Gameren, Kerkwijk, Nederhemert-Noord, Nederhemert-Zuid, Nieuwaal, Poederoijen en Zuilichem. De gemeente telt nog een aantal buurtschappen, te weten: Oensel, Poederoijensehoek en De Rietschoof. Geschiedenis Zaltbommel is al meer dan duizend jaar oud, de eerste vermelding van de stad stamt uit het jaar 850. In de 13e eeuw groeide Zaltbommel uit tot een belangrijke handelsstad, kreeg het stadsrechten en werden de vestingwerken aangelegd, die er nu nog zijn. In 1572 verklaarde Zaltbommel zich onafhankelijk en solidair met de Geuzen. Daarop belegerde de Spanjaarden de stad in de daarop volgende jaren onsuccesvol, waaronder in 1574. Op aandringen van Maurits van Oranje werd de stad verder versterkt. Voordat deze modernisering voltooid was, belegerden de Spanjaarden onder leiding van Mendoza de stad weer, tijdens het beleg in 1599. Dit beleg kon wederom succesvol door de Staatse troepen worden afgeslagen. In de winter van 1995 liet de Gelderse commissaris van de koningin Jan Terlouw de Bommelerwaard evacueren wegens dreigende overstroming. Bezienswaardigheden De Grote of Sint-Maartenskerk is, afgezien van de brug, het meest beeldbepalende bouwwerk van Zaltbommel. Deze kerk uit de 15e eeuw is een goed bewaard voorbeeld van Nederrijnse gotiek. De kerk geeft met zijn stompe toren de stad een karakteristiek aanzien. Het Stadskasteel of Maarten van Rossumhuis is een versterkt huis dat omstreeks 1535 werd gebouwd door de Gelderse krijgsheer Maarten van Rossum. In het huis is nu het Maarten van Rossummuseum gevestigd. Het museum richt zich op de streekhistorie, kunst en kunstnijverheid van de Bommelerwaard. Ook is het museum in het bezit van een collectie rond Fiep Westendorp, de bekende illustratrice van o.a. Jip en Janneke die in Zaltbommel is geboren en getogen. De katholieke Martinuskerk is in 1837 gebouwd naar een ontwerp van architect E. Kroon in neoclassistische stijl. De stad wordt omringd door oude vestingwerken, nu begroeid, waar een mooie wandeling gemaakt kan worden. De vestingwerken zijn in de 19e eeuw omgebouwd tot park en zijn daardoor bewaard gebleven. Ze vormen nu een groene gordel rondom de binnenstad. De middeleeuwse muur om de stad is nog deels aanwezig. Het trace is bekend, sommige gedeelten bestaan nog, andere zijn opgemetseld, onder een dijk uit het zicht verdwenen of verwijderd. De weg langs de binnenzijde is gedeeltelijk nog aanwezig als de Zandstraat en de Bloemendaal. De poorten in de muur bestaan niet meer, met uitzondering van de Waterpoort waarvan de eigenlijke poort tussen enkele muurhuizen bewaard is. De Waalkade: vanaf hier een prachtig uitzicht op de Waal en de Martinus Nijhoffbrug. Slot Loevestein, een kasteel op het westelijke uiteinde van de gemeente. Zaltbommel is bekend om zijn Gootspoken. Deze beelden van de hand van kunstenaar Joris Baudoin slaan van verscheidene daken, dakkapellen en muren de straat gade. De oude watertoren in Zaltbommel is ontworpen door Jan Schotel en is gebouwd in 1905
